Tìm hiểu về Uniswap-danh tiếng vang dội trên sàn Defi

Uniswap là gì?

Uniswap là giao thức thanh khoản hoạt động trên Ethereum để trao đổi token. Sau khi Hayden Adams lấy cảm hứng từ một bài đăng của Vitalik Buterin ông đã sáng lập ra nền tảng Uniswap với mục đích hoạt động vì cộng đồng, và là công cụ để cộng đồng giao dịch token. 

Sưap

Uniswap được xây dựng trên hệ thống Automated Market Maker (AMM – Nhà tạo lập thị trường tự động). Về cốt lõi, tính thanh khoản được tạo ra bởi các pool bao gồm hai loại token ERC-20. Như một khoản phần thưởng cho việc cung cấp thanh khoản, các nhà cung cấp thanh khoản thu phí hoán đổi phát sinh bất cứ khi nào các cá nhân hoán đổi token. Phiên bản đầu tiên Uniswap v1 đã đi vào hoạt động từ tháng 11/2018 (ra mắt tại DevCon 4), còn phiên bản thứ hai Uniswap v2 ra mắt vào tháng 5/2020. Trong Uniswap v2, phí hoán đổi được đặt ở mức 0.3% của số tiền được giao dịch danh nghĩa. Phí thu được được phân bổ vào nguồn dự trữ của pool. Sau khi hoán đổi giao thức, các holder UNI sẽ thu về 0,05% mỗi lần hoán đổi, trong khi phần thưởng của LP sẽ giảm xuống còn 0,25%.

Uni-1-1.jpg-token

Vai trò của Uniswap

Uniswap đóng vai trò như một phương trình đơn giản được hợp thức hóa, thúc đẩy tính thanh khoản không ngừng cho hàng nghìn người dùng và hàng trăm ứng dụng. Uniswap là cơ sở hạ tầng tài chính minh bạch, chống kiểm duyệt cho Ethereum. Uniswap gỡ bỏ các rào cản gia nhập tham gia tài chính và loại bỏ các yếu điểm thường gặp. Nó cho phép bất kỳ ai tạo ra thị trường mới, cung cấp tính thanh khoản và xây dựng các ứng dụng tài chính mà trước đây chưa có. Uniswap trao quyền cho các nhà phát triển, nhà cung cấp thanh khoản và nhà giao dịch tham gia vào thị trường tài chính mở và dễ tiếp cận cho tất cả mọi người. Uniswap là sàn giao dịch phi tập trung hàng đầu và đã phát hành mã thông báo quản trị UNI của mình với cộng đồng cho bất kỳ ai đã tương tác với Uniswap trước ngày 1 tháng 9. Nền tảng cho mã thông báo quản trị nóng nhất cho đến nay là hồi tố khi bất kỳ tài khoản nào tương tác với hợp đồng Uniswap V1 hoặc V2 đều nhận được 400 UNI. Nhà cung cấp thanh khoản cũng kiếm được phần thưởng thuận lợi dựa trên tính thanh khoản trước đây trong khi 220 người sở hữu ít nhất một $ SOCKS (một mặt hàng hàng hóa Uniswap được mã hóa) đã nhận được 1000 UNI. Phần giới thiệu về khai thác thanh khoản này được thiết lập để theo sau bởi quản trị chính thức đối với các ưu đãi sau 30 ngày đầu tiên, trong đó kho bạc cộng đồng (chịu trách nhiệm về phần thưởng khai thác thanh khoản trong tương lai) sẽ bỏ phiếu về nhóm và phân bổ.

Cách thức hoạt động của Uniswap

Bất kỳ token nào cũng có thể được list vào Uniswap bằng cách cung cấp một nguồn vốn bằng ETH và token ERC20 đang được giao dịch. Nếu người dùng muốn thực hiện trao đổi token có tên là DMM Governance (DMG), họ sẽ khởi chạy hợp đồng thông minh Uniswap mới cho DMM Governance và tạo ra pool thanh khoản cho chúng. Chẳng hạn một nguồn vốn ETH trị giá 1 triệu USD và lượng token DMG tương đương trị giá 1 triệu USD

Một DEX tạo lập thị trường tự động trên Ethereum

Uniswap là một sàn giao dịch phi tập trung AMM trên blockchain Ethereum. Giao thức Uniswap được tạo thành từ một loạt các hợp đồng thông minh chứa các cặp token. Các hợp đồng thông minh này cho phép người dùng trao đổi bất kỳ token ERC-20 nào với nhau.

Trong Uniswap, có ba bên chính:

  • Các nhà cung cấp thanh khoản (LP) thêm tài sản vào pool Uniswap (dự trữ) và nhận vốn góp thanh khoản được gọi là “Pool Tokens” như một khoản bù trừ. Họ có thể tạo các pool mới, thêm tính thanh khoản cho các pool hiện có và xóa token khỏi nguồn dự trữ mà họ đóng góp (bằng cách gửi vốn góp LP).
  • Trader là những cá nhân muốn trao đổi hai loại token (thí dụ:  mua KNC bằng USDT). Họ trả phí hoán đổi, phí này được thêm vào nguồn dự trữ của KNC / USDT.
  • Nhà kinh doanh chênh lệch giá theo dõi bất kỳ độ lệch giá nào với các thời điểm giao dịch khác nhau (ví dụ: Binance) để thu lợi từ điều này. Điều này thực hiện một cơ chế giá hiệu quả ở cấp pool.

Cơ chế giá năng động dựa trên hàm sản phẩm không đổi

Bất kỳ bên nào cũng có thể kiếm được phí hoa hồng khi đóng góp token của họ vào “pool thanh khoản”, đảm bảo token có sẵn khi cần cho nhu cầu giao dịch. Một khoản phí 0,3% được tính bất cứ khi nào việc hoán đổi được thực hiện. Các LP là các bên cung cấp tính thanh khoản bằng cách thêm token vào một pool cụ thể. Như một khoản phần thưởng, họ nhận được những khoản phí này dựa trên số tiền họ đóng góp vào pool.

Uni

Uniswap dựa vào hàm sản phẩm không đổi để xác định giá thị trường.

Công thức là x * y = k, với x và y bằng số dư dự trữ cặp (ví dụ: BUSD và USDC) trong khi k là hằng số.

  • x: số lượng token ETH
  • y: Số lượng ERC20 có sẵn trong pool thanh khoản
  • k: là giá trị không đổi.

Các loại phí được thu lại cho mỗi lần hoán đổi, làm tăng hằng số k trong công thức trước đó như sau mỗi giao dịch vì chúng được “tái đầu tư” trực tiếp vào khoản dự trữ.



Những tính năng mà Uniswap sở hữu là gì?

Khi nhắc tới Uniswap có 2 chức năng chính mà bạn cần biết, đó là swap và pool.

  • Swap: Hay còn gọi là hoán đổi, tính năng này cho phép hoán đổi Ethereum và các token ERC-20 khác nhau. 
  • Pool: Tính năng này giúp người dùng kiếm tiền thông qua việc trở thành Liquidity Provider (nhà cung cấp thanh khoản). Bằng cách gửi token vào một hợp đồng thông minh bạn sẽ nhận được token ở pool đó.

Sàn Uniswap khác các sàn phi tập trung khác chỗ nào?

Các sàn giao dịch phi tập trung khác thường sẽ kết nối người mua – người bán để định giá coin, nhưng Uniswap lại hoạt động theo phương thức khác như đã đề cập đến ở trên.

Giao-thức-phân-quyền
Giao-thức-phân-quyền

Phương trình này sử dụng cân bằng giữa token ETH – ERC20 và cung – cầu để xác định giá của token đó

Ví dụ: Khi ai đó mua DMG bằng ETH, cung DMG sẽ giảm trong khi cung ETH tăng lên, tức là giá của DMG tăng lên.

Hầu hết các sàn giao dịch đều hoạt động theo mô hình orderbook – nơi giá thị trường được xác định bởi giá mua cao nhất và giá bán thấp nhất. Các sàn giao dịch phi tập trung khác như Binance DEX, IDEX và Loopring DEX được xây dựng trên mô hình orderbook phù hợp chặt chẽ với trải nghiệm giao dịch của các sàn giao dịch tập trung phổ biến như Binance, Kraken và Bitfinex.

Ngược lại, Uniswap sử dụng các pool thanh khoản, nơi giá khởi phát từ tỷ lệ của một token khác trong một pool. Hệ thống này tương tự như các dự án tiền điện tử khác như Bancor và Kyber.

Uni

Khi một trader thực hiện hoán đổi giữa hai loại token (ví dụ: bán 100 KNC cho DAI), số dư dự trữ thay đổi dẫn đến giá chung mới. Giá của token trên Uniswap được kiểm tra bằng chênh lệch giá. Ví dụ: nếu một token được định giá quá thấp, một nhà kinh doanh chênh lệch giá có thể mua nó và bán kiếm lợi nhuận trên một sàn giao dịch khác cho đến khi giá được cân bằng.

Những ưu điểm của Uniswap

Không phải ngẫu nhiên mà Uniswap trở thành một trong những sàn giao dịch Defi phổ biến nhất hiện nay. 

Cùng nhìn vào những yếu tố sau đây, bạn sẽ tự khắc nghiệm ra đáp án cho câu hỏi: Tại sao Uniswap lại hot như thế?

  • Phí giao dịch thấp: Dù ai nói ngả nói nghiêng thì đồng tiền là tiên là phật và là vấn đề mà mọi người quan tâm nhất. Ở Uniswap bạn chỉ mất phí cố định là 0,30% cho mỗi giao dịch. Khoản phí này rẻ hơn nhiều so với hầu hết các sàn giao dịch phi tập trung. Một tin đáng mừng hơn nữa là trong tương lai họ có đề cập đến việc có thể hạ xuống còn 0.25%
  • KYC (Xác minh danh tính): Tức là bạn không phải trải qua quá trình KYC (Know your customer)- thấu hiểu khách hàng; tên đầy đủ, hay chứng minh nhân dân của người dùng sẽ được giữ kín. Việc này giúp bạn sử dụng sàn nhanh hơn, và thông tin sẽ không rơi và tay kẻ xấu nếu sàn giao dịch bị tấn công.
  • Tự quản lý tài sản: Mọi tài sản của bạn đề do chính bạn nắm giữ và quản lí, như vậy sẽ giúp tránh khỏi những rủi ro mất tiền nếu sàn giao dịch phá sản hoặc bị hack.
  • Cơ hội tiếp cận với đồng tiền mới: Thường thì ở các dự án tiền điện tử hoặc DeFi nào đó sẽ phải trải qua quá trình với danh sách sàn hoặc khi coin hoặc token được niêm yết. Trên Uniswap, người dùng có thể nhận được những token mới này trước tiên và với những biến động điên cuồng về giá token, đặc biệt là khi chúng ra mắt lần đầu tiên.

Ưu việt như vậy nhưng liệu Uniswap có thực sự an toàn?

Trên Uniswap, Bất kỳ ai cũng có thể liệt kê token của họ lên sàn. Vì vậy có những người đã lợi dụng việc này lên Uniswap với mục đích lừa mọi người gửi tiền của họ cho những tên này để đổi lấy các đồng tiền scam. Người dùng phải hết sức cẩn thận về mặt này.

Các giao dịch vẫn có nguy cơ thất bại trên Uniswap chứ không phải lúc nào tỉ suất thành công cũng đạt 100%. Điều này chịu ảnh hưởng bởi một vài lý do như:

  • Bạn trả quá ít phí gas khiến giao dịch bị mất nhiều thời gian hơn thời gian cố định.
  • Giá nhảy qua mức giá tối đa bạn đã sẵn sàng trả cho token đó trước khi giao dịch hoàn tất.
  • Cuối cùng, dù là giao thức tạo thanh khoản, nhưng đôi lúc Uniswap vẫn không đủ thanh khoản trong pool.

Những lý do trên tuy làm ảnh hưởng, khiến giao dịch của bạn thất bại nhưng yên tâm, bạn sẽ được hoàn lại số tiền và vì thế bạn sẽ không bị mất tiền. Vì vậy trường hợp số hai này khả quan hơn.

Bài viết đã tổng hợp thông tin mà chúng tôi nghĩ là các bạn cần nắm bắt trên thị trường Defi. Cảm ơn sự quan tâm đón đọc của quý độc giả. Sự tín nhiệm của các bạn dành cho web là động lực để chúng tôi cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ đề ra!